هراس و پرواز

در سوگ محسن وزیری‌مقدم ۱۳۹۷-۱۳۰۳

محسن وزیری‌مقدم می‌توانست یکی از نقاشان مکتب کمال‌الملک باشد، یکی از نخستین فارغ‌التحصیلان مدرسهٔ صنایع مستظرفه که به‌تازگی نامش شده بود دانشکدهٔ هنرهای زیبا. یکی از نقاشانی که کار خود را تقلید از طبیعت می‌دانند و گاه نیم‌نگاهی به اجتماع دارند و پرتره‌های آدم‌های کوچه و بازار و منظره‌های شهری می‌کشند. وزیری‌مقدم با همین معیارها هم نقاش قابل‌قبولی بود. یکی از آنها که می‌توانست بخشی از تاریخ هنر معاصر باشد و در کنار نقاشانی مثل برادران پتگر، رسام ارژنگی و… قرار بگیرد نخستین نمایشگاهش را نیز در همان سال‌ها پیش از سی‌سالگی برگزار کرد.

اما وزیری‌مقدم به ایتالیا رفت، به آکادمی هنرهای زیبای رم تا در آنجا تحصیلاتش را در نقاشی ادامه دهد. نقاش جوان مشغول آزمون و خطای آموخته‌های خود در آکادمی هنرهای زیبای رم بود که جادوی شن‌ها را کشف‌ کرد. شن‌ها از ساحل دریای مدیترانه به روی بوم نقاشی آمدند و تا سال‌ها یکی از اصلی‌ترین نشانه‌های نقاشی‌های وزیری‌مقدم و نقاشی مدرن ایرانی شدند. دانش‌آموختهٔ دانشکدهٔ هنرهای زیبای تهران و آکادمی هنرهای زیبای رم وقتی از ایتالیا به ایران برگشت دیگر یکی از نقاشان مکتب کمال‌الملک نبود. یکی از بنیانگذاران نقاشی مدرن ایرانی شد.

او پس از بازگشت به ایران در سال ۱۳۳۷، سال‌ها به تدریس طراحی و نقاشی و چاپ دستی در دانشگاه هنر و دانشکده هنرهای زیبا پرداخت. شیوه‌های نوین آموزشی، او را از دیگر استادان نقاشی در ایران متمایز می‌کرد. علاوه بر این، کتاب‌های آموزش طراحی وزیری‌مقدم که محصول تجربه‌های او در تدریس طراحی و نقاشی بودند سال‌ها اصلی‌ترین منبع یادگیری طراحی برای دانش‌آموزان هنرستان‌ها و دانشگاه‌ها و همهٔ کسانی بود که می‌خواستند طراحی و نقاشی را آغاز کنند.

در نقاشی هم وزیری‌مقدم به شن‌ها محدود نماند و همهٔ عمرش را به تجربه‌گرایی گذراند؛ او نه‌تنها مواد گوناگون را در هنر تجربه کرد و به کارهای حجمی و نقش برجسته‌ها با مواد گوناگون روی آورد، بلکه در نقاشی نیز به شن‌ها محدود نشد و دوره‌های مختلفی را گذراند.

در سال‌های پس از انقلاب که ساکن ایتالیا بود نیز چند باری به ایران برگشت و نمایشگاه آثارش را در تهران برپا کرد. از نخستین نمایشگاهش که در سال ۱۳۳۱ برگزار شد تا آخرین نمایشگاهش که تیرماه امسال در گالری اعتماد برپا شد، نزدیک به هفتاد سال به‌عنوان یک نقاش حرفه‌ای در نقاشی ایران حضور داشت.
کارنامهٔ او در هنر مجموعه کاملی است از سیر هنر مدرن از نقاشی‌های طبیعت‌گرایانه تا کارهای مدرن و انتزاعی و آثار حجمی گوناگون و…

* عنوان نوشته نام یکی از مجموعه‌آثار زنده‌یاد محسن وزیری‌مقدم است.

منبع: روزنامه همشهری - ۱۸ شهریور ۱۳۹۹

پاسخ دهید